.
فلسفه و کارکرد اصلی ماه مبارک رمضان ، بهبود، تازگی، نو شدن و تحول درونی (معنوی) است و به تعبیر قرآن رسیدن به درجه‌ای بالا از تقوا و تجدید نیرو جهت حفظ خود از آسیب‌ها، گزندها و گناهان.
در طول سال، تحت تأثیر عوامل محیطی گوناگون و مشغله‌های موجه و ناموجه فراوان، ممکن است ارتباط ما با خداوند و با خودمان با ضعف و سُستی مواجه شود؛ در چنین روندی که توجه ما غالباً به محیط بیرونی است و تمرکز بر جمع‌آوری داشته‌ها و برآورده کردن خواسته‌هاست، چه‌بسا اهمیت، ضرورت و جایگاه دین‌ورزی، معنویت و سلامت دل و روان مورد غفلت واقع شود و توجه به این بُعد مهم از زندگی کم‌رنگ گردد. تا زمانی که در کنترل نفس و مدیریت خود مهارت لازم را کسب نکنیم و محرّک و معیار زندگی ما هوا و هوس، محیط و اطرافیان باشند به تقوا دست پیدا نخواهیم کرد!
باید فرصتی دست دهد که کمی به خود برسیم و دل و درون‌مان را به زیبایی‌های معنوی زینت بخشیم. زیبایی‌هایی از جنس تقوا.
اگر تقوا دارای درجاتی باشد بدون شک با فضیلت‌های اخلاقی قابل سنجش است. فضیلت‌هایی مانند راستگویی، دعا، شکرگزاری، خضوع و تسلیم، محبت، همدردی، نوع‌دوستی، صداقت، امانت‌داری، وفای به عهد، صبر، کنترل خود، تواضع و فروتنی، مشورت، انصاف، آزادی و عدالت‌محوری، حُسن ظن، ادب، احترام، گذشت، انفاق و بخشش، خیرخواهی، خوش‌زبانی، وقت‌شناسی، دگرپذیری و مدارا و...
به راستی ما تا چه حد این فضیلت‌ها را در خود پرورش داده‌ایم؟ مگر نه این است که دینداری و تقوای ما با این فضیلت‌ها سنجیده خواهد شد؟ معنای روزه، صرفاً خودداری از خوردن و نوشیدن (کنترل نفس) نیست. هرچند این امر اهمیت زیادی دارد اما اگر هدف تقواست مصادیق و موارد مهم و ارزشمند دیگر را نباید از یاد برد. مصادیقی که جای خالی آنها به وضوح در افراد و جامعه احساس می‌شود.
زندگی در دو دهه‌ی اخیر با سرعت زیاد و مشغله‌های فراوان گره خورده و بحران سرگردانی و نبود معنا و هدف در زندگی رواج یافته است. در این وضعیت، باید بیشتر از فرصت‌هایی چون رمضان بهره بُرد و با مطالعه دقیق قرآن در مورد پارامترهای معنویت و دینداری قدری بیشتر اندیشه نمود؛ باید کمی از ظاهر، حرف و شعار فاصله گرفت و در راستای نهادینه‌سازی فضیلت‌های اخلاقی در خودمان و عملی ساختن مفهوم تقوا تلاش نمود.